Azərbaycanda pərakəndə satışda siqaretlərin qiymətləri onların idxal dəyərindən əhəmiyyətli dərəcədə yüksəkdir. Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatlarına görə, 2024-cü ildə bir blok siqaretin idxal qiyməti təxminən 0,97 manat təşkil edib, lakin mağazalarda orta qiymət 3,56 manatdır. Bu qiymət fərqinin əsas səbəblərindən biri daxili bazarda qiymət tənzimləmə mexanizminin olmamasıdır.
Bu vəziyyətin əsas səbəbi siqaretlərin daxili bazarda qiymət tənzimləməsinin effektiv olmamasıdır. İstehsalçılar və təchizatçılar, qiymətləri öz iradələrinə uyğun şəkildə təyin edə bilirlər ki, bu da son istehlakçı üçün məhsulun bahalaşmasına səbəb olur. Siqaret bazarında mövcud olan monopoliya bu vəziyyəti daha da pisləşdirir. Monopolistlər, ciddi rəqabət olmadığı üçün qiymətləri şişirtmək imkanına malikdirlər.
Bundan əlavə, gömrük bəyannaməsində malların dəyərinin aşağı göstərilməsi praktikası da öz rolunu oynayır. Mal dövriyyəyə daxil olduqdan sonra, onun qiyməti kəskin şəkildə artır, çünki satış mərhələsində bütün xərclər və artımlar nəzərə alınır. Dövlət qurumlarının ciddi nəzarətinin olmaması bu vəziyyəti mümkün edir.
Bu problemin həlli üçün daha effektiv qiymət tənzimləmə mexanizminin tətbiqi zəruridir ki, bu da daxili bazarda siqaret kimi məhsulların həddindən artıq bahalaşmasının qarşısını almağa imkan verərdi. Gömrük bəyannamə sistemində şəffaflığı təmin etmək də vacibdir ki, sui-istifadə hallarının qarşısı alınsın.