Öz qovun istehsalına malik olmasına baxmayaraq, Azərbaycan beş illik fasilədən sonra bu məhsulun Çindən idxalını bərpa etdi. 2024-cü ilin birinci yarısında ölkəyə ümumi dəyəri 86 min dollar olan 120 tondan çox qovun idxal edildi. Bu vəziyyət belə bir sual doğurur: kifayət qədər daxili məhsul olduğu halda, niyə Azərbaycan qovun idxal etməyə davam edir?
Çindən Qovun İdxalının Səbəbləri
Əsas səbəblərdən biri istehsalın mövsümi xarakteridir. Yanvar-may aylarında Azərbaycanın qovun istehsalı yoxdur, çünki bu aylar iqlim şəraitinə görə bu məhsulun yetişdirilməsi üçün əlverişli deyil. Beləliklə, daxili bazarın tələbatını təmin etmək üçün məhsulsuz dövrdə ölkə məhsulu idxal etməyə məcburdur.
Bundan əlavə, bəzi sahibkarlar, xüsusən də yerli məhsul yığım üçün hazır olmadıqda və ya artıq tükəndikdə, supermarkerlərə təchizatın fasiləsizliyini təmin etmək üçün idxalı davam etdirirlər.
Daxili İstehsal və Çağırışlar
Azərbaycan, xüsusilə Kürdəmir, Ucar və Zərdab kimi bölgələrdə qovun yetişdirilməsi üzrə zəngin ənənələrə malikdir. Tarlalarda qovunun qiyməti kiloqramı 15-20 qəpik təşkil edir, bu da onları olduqca əlçatan edir. Lakin pərakəndə satışda qiymət nəqliyyat və logistika xərcləri səbəbindən kiloqramı 75 qəpiyə qədər artır.
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi qədim qovun sortlarının bərpası üzərində çalışır ki, bu da daxili istehsalın artırılmasına və idxaldan asılılığın azaldılmasına kömək edəcəkdir.
İnkişaf Perspektivləri
Daxili qovun bazarının daha da gücləndirilməsi üçün yerli istehsalçıların rəqabət qabiliyyətini artırmaq vacibdir. Bu, yeni aqrotexnologiyaların tətbiqini, logistika xərclərinin azaldılmasını və yerli məhsulların marketinqinin dəstəklənməsini əhatə edə bilər. Hökumət həmçinin yerli istehsalçıları idxal məhsulları ilə rəqabətdən qorumaq üçün tədbirləri nəzərdən keçirməlidir.
Beləliklə, Çindən qovun idxalı bazarın ehtiyaclarını qarşılamaq üçün müvəqqəti həll yolu təqdim etsə də, uzunmüddətli iqtisadi dayanıqlığı və Azərbaycanın ərzaq təhlükəsizliyini təmin etmək üçün daxili istehsalın dəstəklənməsi strategiyası açardır.